Kerkasiel biedt onderdak, maar aan wie

Het is zes uur in de ochtend op oudejaarsdag. Wij stappen met vier Drontenaren kerkcentrum Open Hof in Kampen binnen. Behalve de vrijwilliger die de rol van gastheer vervult, zijn er al meer mensen wakker in de kerk. Een groepje mensen bakt vandaag oliebollen om geld in te zamelen voor het kerkasiel. De vader van het gezin Babayants, dat in deze kerk onderdak vindt, zit op een krukje in een grote pan beslag te roeren.

Wij komen aan in de vesperzaal. Daar zit een dominee in een toga achter een keyboard. Hij is samen met drie jongeren uit zijn kerk. Zij hebben de hele nacht gezongen, gebeden, gewaakt en gevierd. Van hen krijgen wij het licht in handen, en dan is het aan ons om de viering voort te zetten.

We beginnen met woorden van Etty Hillesum. Zij houdt als jonge, Joodse vrouw in de jaren van de Tweede Wereldoorlog een dagboek bij van haar innerlijk leven. Zij schrijft over de vragen van haar tijd, en hoe die vragen haar bezighouden.

Ik voel me een klein slagveld, waar de vragen van deze tijd uitgevochten worden. Het enige dat je kunt doen, is je ter beschikking stellen, en jezelf tot slagveld laten maken. De vragen moeten toch een onderdak hebben, moeten toch een plek vinden, waar ze kunnen strijden en tot rust kunnen komen. Wij mensen moeten onze innerlijke ruimte voor ze openstellen en niet weglopen.

dagboek Etty Hillesum, 15 juni 1941 (vrij vertaald)

Het kerkasiel biedt niet alleen onderdak aan de familie Babayants, maar ook aan de vragen van onze tijd. Hoe gaan we om met de vreemdeling in ons midden? Hoe spreken we over vluchtelingen?  Hoe zorgen we voor een rechtvaardige omgang met diegenen die hier hun toevlucht zoeken?

Deze ochtend worden wij bepaald bij de vragen die aan ons als samenleving worden gesteld. We kennen de vragen wel, maar leven er doorgaans aan voorbij. Prettig is het niet, om hier in deze ruimte opgescheept te zitten met deze ongemakkelijke vragen. Is dit wie we geworden zijn? Is dit hoe we antwoorden op onze roeping om mens te zijn voor elkaar?

Het kerkasiel biedt niet alleen onderdak aan de vragen van de tijd. Het brengt de vragen ook aan het licht. Het zorgt ervoor dat de vragen gesteld worden. Het kerkasiel plaatst de ongemakkelijke vragen, waar we zo gemakkelijk aan voorbij leven, pontificaal in het licht. Als een spiegel worden de vragen ons voorgehouden: aan de politiek, aan de samenleving, aan de kerk, aan jou, aan mij.

Volgens Etty moeten mensen hun innerlijke ruimte openstellen voor de vragen van de tijd en niet weglopen. Ze roept ons op ontvankelijk te zijn. Want de vragen van de tijd hebben een onderdak nodig. Maar wij hebben ook de vragen nodig. De vragen helpen ons om onszelf te zien. Ze brengen ons en onze samenleving aan het licht, en vragen ons hoe wij mens willen zijn.

Is het God die ons de vragen van de tijd stelt? Is het de Heilige Geest die ze influistert in ons hart? Ik ben in ieder geval dankbaar voor dit kerkasiel dat, geïnspireerd door geloof, onderdak biedt aan mensen en vragen.  

Wil je mee naar het kerkasiel? Op zaterdag 25 januari van 6.00-8.00 uur kun je mee met ds. Thea. Samen reizen? Neem dan even contact op.

Johan Klevant Groen